Władysław Tabasz
Na ziemiach polskich już w średniowieczu zaczęto organizować pierwsze grupy ratujące przed ogniem. W latach 60. XIX w. we wszystkich zaborach zaczęły rodzić się organizacje przeciwpożarowe, ale w każdym z innym natężeniem i skutkiem. Strażacy prowadzili zakonspirowane wychowanie patriotyczne oraz przygotowania polityczno-wojskowe do walki o niepodległość i to było główną przyczyną ograniczania ich aktywności.Najtrudniejszy byt miały polskie straże w zaborze rosyjski, zaś w Galicji uzyskały największą suwerenność, ale z kolei w zaborze pruskim były najlepiej zorganizowane choć pod niemiecką komendą.Dzieje rozwoju pożarnictwa w Królestwie Polskim i pod zaborem rosyjskim obrazuje historia Towarzystwa św. Floriana, a następnie po Ogólnokrajowym Zjeździe Straży Ogniowych w Warszawie w 1916 roku Związku Floriańskiego. Był to wówczas wielki polski ruch społeczno-obywatelski w zakresie organizacji przeciwpożarowej i samopomocy, moderowany przez takich działaczy jak Bolesław Chomicz i Józef Tuliszkowski. Propagatorem ruchu był wydawany od 1912 r. „Przegląd Pożarniczy”, redagowany przez B. Chomicza. Celem była ochrona społeczeństwa przed pożarami i innymi klęskami, zaś dewizą słowa: „Bogu na chwałę ludziom ku pomocy”. Na terenie dwóch pozostałych zaborów również rozwijał się ruch stowarzyszeniowy. W Galicji prekursorem ochrony było powstałe w dniu 22 lutego 1860 roku Krajowe Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia, Gradu i na Życie im. św. Floriana. Pod jego szyldem i nadzorem powstało w Galicji wiele miejskich i wiejskich organizacji strażackich, począwszy od 1864 roku, kiedy to została założona w Krakowie pierwsza na tym terenieochotnicza straż pożarna. Z tej inicjatywy zrodził się po kilku latach Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Królestwie Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim, którego zjazd organizacyjny odbył się w dniach 31 października -1 listopada 1875 r. we Lwowie. W zaborze pruskim, począwszy od 1863 roku powstawały tzw. Prowincjonalne Związki Towarzystw Strażackich i Ratunkowych oraz Komun, a m.in. w Poznaniu na Górnym Śląsku i na Pomorzu. Jednakże w głównej mierze organizowane w oparciu o niemiecki system wartości i tamtejszy etos narodowy. Tak było aż do roku 1921, kiedy to nastąpiło porozumienie przywódców wszystkich związków dzielnicowych i 8 września 1921 r. przybyło do Warszawy 3.690 delegatów na I Krajowy Zjazd Głównego Związku Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Poradnik ratownika
W obliczu nagłego zagrożenia zdrowia lub życia kluczową rolę odgrywa nie tyle wiedza teoretyczna, co umiejętność szybkiego i zdecydowanego działania. Każda minuta, a nawet sekunda, ma znaczenie. To właśnie pierwsze minuty po zdarzeniu – zanim przyjedzie wykwalifikowana pomoc – są najcenniejsze i decydują o dalszych losach poszkodowanego. Jako świadkowie zdarzenia, my – zwykli ludzie, strażacy, ratownicy – stajemy się wtedy najważniejszym ogniwem w łańcuchu przeżycia.
Planowanie ewakuacji
Ewakuacja, wywodząca się z łacińskiego słowa „evacuatio" oznaczającego opróżnianie lub znikanie, to zorganizowane przemieszczenie się ludności i transport mienia wraz z dobytkiem, z rejonów, w których występują zagrożenia, na obszary bezpieczne. Proces ten, w zależności od charakteru i skali zagrożenia, może przybierać różne formy, a jego sprawne przeprowadzenie wymaga zaangażowania służb ratowniczych, w tym szczególnie ochotniczych straży pożarnych, oraz ścisłego współdziałania i zdyscyplinowania ludności.
Pierwszy Ratownik elementem systemu OL i OC
Program Pierwszy Ratownik (1R) jest elementem Strategii Florian 2050, czyli strategii rozwoju Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP oraz wszystkich ochotniczych straży pożarnych na najbliższe 30 lat. Od początku 2025 roku w naszym kraju funkcjonuje system ochrony ludności i obrony cywilnej, w którym to 1R może być społecznym podsystemem budującym odporność społeczną poprzez rozwój pierwszej pomocy.
