Początki ruchu związkowego OSP2021-11-24T16:14:21+01:00

Władysław Tabasz

Na ziemiach polskich już w średniowieczu zaczęto organizować pierwsze grupy ratujące przed ogniem. W latach 60. XIX w. we wszystkich zaborach zaczęły rodzić się organizacje przeciwpożarowe, ale w każdym z innym natężeniem i skutkiem. Strażacy prowadzili zakonspirowane wychowanie patriotyczne oraz przygotowania polityczno-wojskowe do walki o niepodległość i to było główną przyczyną ograniczania ich aktywności.Najtrudniejszy byt miały polskie straże w zaborze rosyjski, zaś w Galicji uzyskały największą suwerenność, ale z kolei w zaborze pruskim były najlepiej zorganizowane choć pod niemiecką komendą.Dzieje rozwoju pożarnictwa w Królestwie Polskim i pod zaborem rosyjskim obrazuje historia Towarzystwa św. Floriana, a następnie po Ogólnokrajowym Zjeździe Straży Ogniowych w Warszawie w 1916 roku Związku Floriańskiego. Był to wówczas wielki polski ruch społeczno-obywatelski w zakresie organizacji przeciwpożarowej i samopomocy, moderowany przez takich działaczy jak Bolesław Chomicz i Józef Tuliszkowski. Propagatorem ruchu był wydawany od 1912 r. „Przegląd Pożarniczy”, redagowany przez B. Chomicza. Celem była ochrona społeczeństwa przed pożarami i innymi klęskami, zaś dewizą słowa: „Bogu na chwałę ludziom ku pomocy”. Na terenie dwóch pozostałych zaborów również rozwijał się ruch stowarzyszeniowy. W Galicji prekursorem ochrony było powstałe w dniu 22 lutego 1860 roku Krajowe Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia, Gradu i na Życie im. św. Floriana. Pod jego szyldem i nadzorem powstało w Galicji wiele miejskich i wiejskich organizacji strażackich, począwszy od 1864 roku, kiedy to została założona w Krakowie pierwsza na tym terenieochotnicza straż pożarna. Z tej inicjatywy zrodził się po kilku latach Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Królestwie Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim, którego zjazd organizacyjny odbył się w dniach 31 października -1 listopada 1875 r. we Lwowie. W zaborze pruskim, począwszy od 1863 roku powstawały tzw. Prowincjonalne Związki Towarzystw Strażackich i Ratunkowych oraz Komun, a m.in. w Poznaniu na Górnym Śląsku i na Pomorzu. Jednakże w głównej mierze organizowane w oparciu o niemiecki system wartości i tamtejszy etos narodowy. Tak było aż do roku 1921, kiedy to nastąpiło porozumienie przywódców wszystkich związków dzielnicowych i 8 września 1921 r. przybyło do Warszawy 3.690 delegatów na I Krajowy Zjazd Głównego Związku Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Twój plecak przetrwania

W dobie nieprzewidywalnych zdarzeń, od ekstremalnych zjawisk pogodowych po awarie infrastrukturalne, gotowość na nagłe sytuacje staje się niezbędnym elementem odpowiedzialnego życia. Jednym z najprostszych, a zarazem najskuteczniejszych narzędzi zapewniających bezpieczeństwo w pierwszych krytycznych godzinach katastrofy jest indywidualny plecak przetrwania. Eksperci ochrony ludności zgodnie podkreślają, że to właśnie indywidualne przygotowanie obywateli stanowi pierwszą linię obrony w systemie bezpieczeństwa państwa.

Strażnicy lokalnego bezpieczeństwa

Działania ratowniczo-gaśnicze to tylko część misji OSP. Nowa ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej formalnie uznaje ochotnicze straże pożarne za kluczowy podmiot systemu bezpieczeństwa, powierzając im zadania od edukacji społecznej po działania w czasie wojny.

Psychologiczne aspekty ewakuacji osób z zagrożonych obszarów – jak rozmawiać z osobami w stresie?

Praca strażaka to nie tylko działania techniczne. Wiąże się ona również z bezpośrednim kontaktem z ludźmi. Najczęściej są to osoby w sytuacji zagrożenia, które doświadczają bardzo silnych emocji. Podczas ewakuacji ludzie dotknięci bezpośrednim zagrożeniem zdrowia lub życia przeżywają ogromny stres, najczęściej nieporównywalny do wcześniejszych. Może on prowadzić do irracjonalnych zachowań, niemożności podjęcia decyzji lub nawet ataku paniki. Ważne jest tu przygotowanie psychologiczne do działań. Umiejętność skutecznej komunikacji z osobą przeżywającą stres i strach jest kluczowa w odpowiedniej pracy strażaka ratownika.

Przejdź do góry