2 lutego 2024 r. w siedzibie Związku OSP RP w Warszawie odbyło się posiedzenie Prezydium Komisji ds. działalności naukowej, kulturalno-społecznej, dokumentacyjnej i historycznej przy ZG ZOSP RP. Posiedzenie prowadził, w zastępstwie przewodniczącego Komisji wiceprezesa ZG ZOSP RP druha Edwarda Siarki, dr Marian Zalewski, wiceprzewodniczący Komisji. W zebraniu uczestniczył wicedyrektor Zarządu Wykonawczego ZOSP RP Sławomir Borowski. Podczas obrad przyjęto szereg ważnych ustaleń wynikających z uchwał XV Zjazdu Krajowego Związku OSP RP oraz Strategii Florian 2050.
W części pierwszej Marian Zalewski poinformował o aktywności programowej Związku, podejmowanych działaniach i inicjatywach od ostatniego posiedzenia Komisji 7 września 2023 r. w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie do chwili obecnej. Zaakcentował wagę podejmowanych wysiłków na rzecz działań informacyjno-promocyjnych. To procentuje w budowie społecznego wizerunku naszej organizacji. Istotne jest, szczególnie dzisiaj, także w kontekście kampanii 1.5 proc. podatku na rzecz Związku OSP RP i OSP. W tej części uczestniczył prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy im. W.S. Reymonta – Stanisław Jekiełek.
Ważnym tematem posiedzenia było omówienie zagadnień odnoszących się do sytuacji w ruchu artystycznym Związku – orkiestr i zespołów artystycznych. Wypowiedzieli się: wiceprzewodniczący Komisji Marian Chmielewski koordynujący w ramach komisji zagadnienia kulturalno-społecznej aktywności, prof. Władysław Tabasz, Bartłomiej Robak, dr Janusz Gmitruk oraz dr Tadeusz Skoczek. Szczegółową informację przedkładali pracownicy biura ZG ZOSP RP. Ustalono, że Związek podejmie w tym roku wysiłki na rzecz organizacji eliminacji do kolejnego Ogolnopolskiego Festiwalu Orkiestr OSP planowanego na 2025 r. Prezydium ustaliło, że propozycje działań organizacyjno-programowych przygotuje zespół na czele z Bartłomiejem Robakiem, członkiem ZG ZOSP RP. Zgodnie z wypowiedzią druha Mariana Chmielewskiego Prezydium podkreśliło, ważną rolę w przeprowadzanych przeglądach profesjonalnego jury. Uznano, że podstawowym zadaniem jury, oprócz rozstrzygnięć konkursowych, jest przedkładanie pisemnej szczegółowej oceny występów dla każdej uczestniczącej w przeglądzie orkiestry.
W kolejnym punkcie obrad Marian Zalewski poinformował o rozstrzygnięciach ostatniej edycji konkursów historycznych. Konkursy będą kontynuowane w tym roku. Apelujemy do wszystkich autorów i wydawców o zgłaszanie prac. Istotną problematyką życia OSP i Związku jest działalność dokumentacyjna oraz rozwój ruchu kronikarskiego w tym organizacja konkursu kronik. W tej kwestii wypowiedziała się druhna Małgorzata Judasz sekretarz Komisji, historyk, na co dzień prowadząca kronikę OSP. Miniony okres charakteryzował się ożywieniem działalności kronikarskiej w wielu województwach. Szeroką aktywność szkoleniowo-informacyjną prowadzi wojewódzki klub kronikarzy woj. wielkopolskiego oraz klub kronikarzy woj. łódzkiego. W ostatnim czasie przeglądy kronik zorganizowane były m.in. w woj. wielkopolskim, dolnośląskim, łódzkim, opolskim, lubelskim. Komisja apeluje o przeprowadzenie w najbliższych miesiącach przeglądów kronik w tych województwach, w których jeszcze się nie odbyły. Rozważono możliwość organizacji ogólnopolskiego konkursu kronik i spotkania kronikarzy w 2024 r. Prezydium wyłoniło zespół roboczy na czele z jej przewodniczącą Małgorzatą Judasz (sekretarzem Komisji ds. działalności naukowej, kulturalno-społecznej, dokumentacyjnej i historycznej) dla wypracowania stosownych propozycji organizacyjnych i programowych ruchu kronikarskiego zgodnie z uchwałami XV Zjazdu i strategią Florian 2050.
Prof. Władysław Tabasz, wiceprzewodniczący Komisji poruszył różne aspekty działalności naukowej oraz współpracy międzynarodowej w bieżącej kadencji. Poinformował o spotkaniu historyków komisji historycznej CTIF w Zittau (Niemcy) w ramach 26. posiedzenia Komisji Historycznej CTIF oraz 30. Sympozjum Historycznego CTIF pod tytułem “ Muzea pożarnictwa i izby tradycji pożarniczej”. W 2026 r. planowane jest międzynarodowe spotkanie historyków w centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach. Druh Tabasz wyszedł z propozycją przywrócenia do programu nauczania w uczelniach pożarniczych przedmiotu historia pożarnictwa. Warto także odnotować, że po latach przerwy wznowiona została współpraca Związku z Centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach.
W pierwszym kwartale br. planowane jest wydanie Analiz Strategicznych Florian 2050 tom 6 zawierających wypowiedzi zgłoszone w ramach konferencji Strażacy a niepodległość (Muzeum Niepodległości 4 maj 2023 r.) oraz tomu drugiego Słownika Biograficznego Polskich Strażaków. Już tradycyjnie w Dniu Strażaka – 4 maja – planowana jest doroczna konferencja. W bieżącym roku planowane jest reaktywowanie Zeszytów Historycznych Związku OSP RP. We wrześniu 2024 roku w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego odbędzie kolejne uroczyste spotkanie z okazji 103 rocznicy zjednoczenia ruchu strażackiego. Marian Zalewski poinformował także o inicjatywie zorganizowania I Kongresu Historyków Ruchu Strażackiego łączącego tak historyków pasjonatów, kronikarzy i naukowców.
(M)