W dniach 19-25 lutego 2023 roku odbyła się zorganizowana przez Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP oraz Fundację Liderzy Przemian, wizyta studyjna przedstawicieli Stowarzyszenia Ochotniczych Drużyn Pożarniczych Ukrainy (SODPU) pt. „Doświadczenia polskich Ochotniczych Straży Pożarnych dla budowy systemu ochotniczych drużyn pożarniczych w Ukrainie”.

Wizyta obejmowała m.in. następujące bloki tematyczne:

  • istota i tradycja wolontariatu strażackiego w Polsce,
  • rozwiązania prawne, struktura, kwestie organizacyjne dotyczące OSP oraz sposoby i źródła finansowania OSP,
  • normatyw i standardy wyposażenia OSP w sprzęt ratowniczo-gaśniczy i ochrony osobistej strażaka ochotnika,
  • rola OSP w bezpieczeństwie lokalnym oraz w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym,
  • możliwości tworzenia OSP w Ukrainie,
  • wizyty studyjne w Ochotniczych Strażach Pożarnych, Komendach Powiatowych Państwowej Straży Pożarnej i samorządach woj. mazowieckiego.

W poniedziałek 20 lutego odbyło się spotkanie inaugurujące wizytę z kierownictwem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, które poprowadził Wiceprezes Zarządu Głównego ZOSP RP gen. brygadier w st. spocz. dr Wiesław Leśniakiewicz wraz z Prezesem Fundacji Liderzy Przemian Mirosławem Skórką. Związek reprezentowali także: Dyrektor ZW ZOSP RP Grzegorz Szyszko, Główna Księgowa ZOSP RP Anna Kowalczyk, st. bryg. Dariusz Marczyński pracownik RCB oraz członek Komisji ds. działalności ratowniczej i humanitarnej ZG ZOSP RP, a także Członek Honorowy ZG ZOSP RP Zbigniew Kaliszyk.

Omówiono cel i program wizyty, istotę wolontariatu strażackiego w Polsce oraz rolę Związku OSP RP. Przedstawiono rozwiązania prawne oraz sposoby i źródła finansowania OSP, historię powstania Związku OSP RP, strukturę i inne kwestie organizacyjne dotyczące OSP i Związku OSP RP. Zrelacjonowano działania Związku OSP RP na rzecz środowisk lokalnych w zakresie bezpieczeństwa i działań prewencyjnych.

Zaplanowane wizyty studyjne w Ochotniczych Strażach Pożarnych rozpoczęto w OSP Zielonka, gdzie zaprezentowano zasoby ratownicze – moduł podstawowy i medyczny, omówiono sposoby i źródła finansowania OSP oraz współpracę z mieszkańcami i samorządem.

Kolejna wizyta odbyła się w OSP Wesoła. Tutaj odbyła się prezentacja zasobów ratowniczych – moduł podstawowy i specjalistyczny. Podczas dyskusji przedstawiono jak budować i tworzyć OSP oraz co motywuje wolontariuszy – strażaków do służby ochotniczej. Dodatkową atrakcją było zwiedzanie archiwum ZG ZOSP RP w OSP Wesoła czyli Izby Tradycji Pożarniczej.

W drugim dniu wizyty uczestnicy odwiedzili Urząd Miasta Grodzisk Mazowiecki, w którym spotkali się z Burmistrzem Grzegorzem Benedykcińskim. W ramach spotkania przedyskutowano rolę samorządu w kreowaniu bezpieczeństwa lokalnego, a także rolę gminy w finansowaniu Ochotniczych Straży Pożarnych. Zaprezentowano nowo wybudowaną remizę i sprzęt OSP w Grodzisku Mazowieckim oraz halę sportowo-widowiskową w Grodzisku Mazowieckim.

Kolejna wizyta miała miejsce w OSP Żelechów, gdzie odbyła się prezentacja zasobów ratowniczych. Spotkanie z przedstawicielami władz Gminy Żabia Wola zaowocowało panelem dyskusyjnym o czynnikach aktywujących społeczność lokalną na rzecz bezpieczeństwa. Przedstawiono również przykłady dobrej współpracy gminy z organizacjami pozarządowymi, we wzmacnianiu bezpieczeństwa społeczności lokalnej, z udziałem Ochotniczych Straży Pożarnych.
OSP Skuły przyjęła uczestników obiadem w remizie, a następnie odbyła się prezentacja zasobów ratowniczych OSP i zwiedzanie izby tradycji OSP, a także spotkanie z członkami Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej. Rozmawiano o dobrych praktykach pracy z młodzieżą oraz czynnikach, które decydują o tym, że dzieci i młodzież chcą zostać strażakami-ochotnikami. Podczas pobytu w OSP nasi goście mieli okazję widzieć jak na wezwanie do wyjazdu gromadzą się i wyjeżdżają do akcji ratowniczej dwa zastępy druhów. Czas wyjazdu obu zastępów od chwili ogłoszenia alarmu: poniżej dwóch minut.

Zaskoczeniem dla uczestników delegacji ukraińskiej była w trzecim dniu pobytu wizyta w Ochotniczej Straży Pożarnej Niepokalanów. Specyfika tej jednostki związana jest z powołaniem zakonnym, ponieważ wszyscy należący do niej są braćmi zakonnymi. Uczestnicy zwiedzili remizę, muzeum pożarnicze oraz klasztor i sanktuarium Świętego Ojca Maksymiliana Kolbe, który był inicjatorem powołanie tej straży. Strażacy z OSP Niepokalanów zaprezentowali gotowość operacyjno-ratowniczą, a następnie omówiono przykłady dobrej praktyki we współpracy OSP z samorządem gminnym.

Wizyta w OSP Ożarów Mazowiecki zaowocowała prezentacją zasobów ratowniczych tej OSP, pokazem nowoczesnych technik gaszenia pożarów oraz dyskusją o specyfice działań ratowniczych w gminach sąsiadujących z aglomeracjami oraz o przykładach dobrej praktyki we współpracy OSP z samorządem gminnym.
W czwartym dniu pobytu w naszym kraju w Starostwie Powiatowym w Mińsku Mazowieckim uczestnicy wizyty studyjnej spotkali się z Antonim Janem Tarczyńskim – Starostą Powiatowym i jednocześnie Prezesem Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP woj. mazowieckiego.

Podczas panelu dyskusyjnego omówiono rolę starosty w bezpieczeństwie lokalnym, zakres współpracy starosty z wójtami i burmistrzami gmin w czasie wystąpienia sytuacji kryzysowej, a także rolę władz Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP w zakresie oddziaływania na aktywność struktury terenowej Związku OSP RP i OSP w województwie.

Kolejnym punktem była wizyta w Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego i zapoznanie się z jego funkcjonalnością. Rozmawiano na temat funkcjonowania OSP w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym na terenie powiatu mińskiego oraz przedstawiono informację o organizacji szkoleń strażaków-ochotników.

Ważną częścią wizyty była prezentacja zasobów ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej powiatu mińskiego. Wizyta w Ochotniczej Straży Pożarnej w Nadarzynie wzbogaciła program wizyty o prezentację sprzętu ratowniczego i gaśniczego oraz odwiedzenie bardzo bogatej w pamiątki historyczne izby tradycji. Szczególnym doświadczeniem był pokaz próby muzyczno-tanecznej Młodzieżowej Orkiestry Dętej OSP w Nadarzynie.

Spotkanie podsumowujące wizytę odbyło się w piątek 24 lutego w Biurze Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. W spotkaniu uczestniczył także Prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej druh Waldemar Pawlak, który połączył się z uczestnikami w formie telekonferencji i aktywnie uczestniczył w dyskusji. Gen. brygadier Wiesław Leśniakiewicz podsumował standardy gotowości operacyjno-ratowniczej jednostek OSP w Polsce oraz mechanizmy prawne dotyczące ochrony strażaków ochotników. Omówiono wyposażenie OSP w sprzęt ratowniczo-gaśniczy i ochrony osobistej strażaka ochotnika. Następnie odbyła się rozmowa o uwarunkowaniach prawnych i faktycznych możliwościach tworzenia Ochotniczych Straży Pożarnych w Ukrainie. Podsumowano też całość kończącej się właśnie wizyty studyjnej. Wszystkim uczestnikom delegacji zostały wręczone pamiątkowe Certyfikaty z odbytej wizyty studyjnej.