Zgodnie z § 4b statutu Związku o rozwiązaniu oddziału posiadającego osobowość prawną decyduje w drodze uchwały Zarząd Główny z własnej inicjatywy lub na wniosek zarządu zainteresowanego oddziału. W uchwale Zarządu Głównego o rozwiązaniu oddziału posiadającego osobowość prawną wskazuje się likwidatora bądź likwidatorów w liczbie nie większej niż trzech, oczekiwany czas trwania likwidacji, sposób działania Związku po wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego oddziału na obszarze, na którym działał dotąd oddział.

W związku z powyższym zainteresowany zarząd oddziału, który chce zrezygnować z posiadanej osobowości prawnej powinien zwrócić się w tej sprawie z wnioskiem do Zarządu Głównego ZOSP RP. We wniosku tym zarząd oddziału może podać propozycję co do osoby, która mogłaby pełnić funkcję likwidatora. Z uwagi, że zarząd oddziału jest władzą kolegialną decyzja powinna zostać podjęta w postaci uchwały zarządu oddziału.

Likwidację kończy wykreślenie oddziału Związku z Krajowego Rejestru Sądowego co powoduje utratę osobowości prawnej.

Likwidator ma za zadanie zakończyć wszelkie sprawy oddziału ZOSP RP posiadającego osobowość prawną.

Głównymi zadaniami likwidatora są przede wszystkim: zakończenie spraw majątkowych, ściągnięcie przysługujących wierzytelności, spłacenie długów i przekazanie pozostałego majątku albo określonym podmiotom, albo przeznaczenia go na określony cel.

Pierwszą czynnością likwidatora jest zawiadomienie sądu sprawującego nadzór nad oddziałem Związku o wszczęciu likwidacji i wyznaczeniu likwidatora, z podaniem swego nazwiska, imienia i miejsca zamieszkania. Likwidator jest obowiązany złożyć wniosek o wpis do rejestru stowarzyszeń, informacji o otwarciu likwidacji, danych o osobie likwidatora wraz ze sposobem reprezentacji (art. 44 ust. 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym). Wniosek o rozpoczęcie likwidacji składa się z formularzy:

1) KRS-Z61 Wniosek o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym – likwidacja, rozwiązanie/unieważnienie,

2) KRS-ZK Zmiana – organy podmiotu/wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki – załącznik do wniosku o zmianę danych w Krajowym Rejestrze Sądowym,

3) KRS-ZR Likwidator, zarządca, przedstawiciel/reprezentant upadłego – załącznik do wniosku o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Odpowiednie formularze znajdują się m.in. na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (http://ms.gov.pl/).

Jednocześnie należy wskazać, że jeżeli oddział Związku jest wpisany wyłącznie do rejestru stowarzyszeń (…) KRS to wniosek może zostać złożony w formie papierowej lub elektronicznie. Jeżeli zaś oddział Związku jest także wpisany do rejestru przedsiębiorców KRS to zgłoszenia likwidator może dokonać wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych (https://prs.ms.gov.pl/). Ta forma dotyczy wszystkich wpisów.

Likwidator powinien też podać do publicznej wiadomości informację o wszczęciu postępowania likwidacyjnego. Wydaje się, że optymalnym rozwiązaniem jest zamieszczenie odpowiedniej informacji w dziale ogłoszeń prasy ogólnopolskiej i lokalnej. Następnie powinny zostać przeprowadzone czynności przewidziane w przepisach o rachunkowości (zamknięcie ksiąg rachunkowych, inwentaryzacja, wycena aktywów i pasywów, sporządzenie sprawozdania finansowego). Ustalenie listy wierzycieli i dłużników jest kolejnym etapem likwidacji. Po jej sporządzeniu likwidator powinien przystąpić do zbycia majątku oddziału i egzekwowania długów oraz do zaspokojenia wierzycieli.

W przypadku oddziału ZOSP RP zastosowanie będą miały również przepisy dotyczące stowarzyszeń. Zgodnie z art. 39 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach koszty likwidacji pokrywa się z majątku likwidowanego stowarzyszenia, w tym wypadku z majątku oddziału Związku.

Przed zakończeniem likwidacji likwidator występuje do Zarządu Głównego ZOSP RP, by ten na podstawie § 4b w zw. z § 24 ust. 1 pkt 9 statutu Związku zatwierdził sprawozdanie likwidacyjne. Następnie likwidator jest obowiązany złożyć w sądzie rejestrowym wniosek o wykreślenie oddziału Związku z Krajowego Rejestru Sądowego. W tym celu należy złożyć wniosek na formularzu KRS – X2, czyli wniosek o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego. Wykreślenie oddziału Związku przeprowadzane jest w postępowaniu nieprocesowym. Z chwilą wykreślenia z rejestru oddział Związku traci osobowość prawną.

Poniżej zamieszczono przykładową treść uchwały zarządu oddziału (powiatowego) Związku, który chce zrezygnować z posiadanej osobowości prawnej.

informację przygotował
adw. Krzysztof M. Miazga
17 I 2023 r.